ABD’de derin kriz

“Bugün ABD’ye yönelik en büyük tehdit nedir?” Yakın zamanda uluslararası bir forumda deneyimli bir Amerikalı diplomata bu soru soruldu. Herkes onun Çin, muhtemelen İran ve Ortadoğu’nun istikrarsızlaşması, hatta belki de Rusya demesini bekliyordu. Cevabı herkesi şaşırttı: “Washington’da neler oluyor?”

Hiç şüphe yok ki Amerika hızla değişiyor ve ciddi gerileme işaretleri gösteriyor. Siyasi uzlaşı ve anlayışın tamamen yokluğu, siyasi diyaloğun koridorun her iki tarafındaki fanatiklerin hakimiyetinde olduğu gerçeğiyle birleştiğinde felakettir.

Temsilciler Meclisi’nde yaşananlar hayret verici. Cumhuriyetçilerin aşırı bir kesiminin oyun oynamaya karar vermesi nedeniyle ABD, Amerikan hükümetinin resmi hiyerarşisinde üçüncü sırada yer alan Temsilciler Meclisi sözcüsünden yoksun kaldı. Bundan 10-20 yıl önce bu hayal bile edilemezdi.

Siyasal iletişimdeki başarısızlığın her düzeyde ağır bir bedeli vardır. ABD, Ortadoğu’daki krize giderek daha fazla bulaşmasına rağmen yakın zamana kadar İsrail ve Mısır’a elçi gönderemiyordu. Dışişleri Bakanlığındaki kilit pozisyonlar boş duruyor. Bunun nedeni bazı senatörlerin Beyaz Saray’ın gösterdiği adayları onaylamayı reddetmeleridir.

ABD’deki iç kriz derinleşiyor ve ülkenin borcu hızla artıyor. İşaretler Washington’la sınırlı değil. San Francisco gibi şehirler çöküşün eşiğinde çünkü karşı taraftan gelen aşırı politikaların kurbanı oldular.

Ve tabii ki odada fil var. Amerikalıların bir yıl içinde Donald Trump’ı tekrar başkan seçecekleri çok muhtemel. Anayasa hukuku uzmanları, tarihçiler ve siyaset bilimciler ne olacağını tahmin etme çabasındalar. Sorun sadece elleri çözülmüş paranoyak bir başkan olması ve gidişatını kontrol edecek kurumsal dengeleyicilerin az olması nedeniyle değil, aynı zamanda başkanlık görevini sürdürürken hapse girmek zorunda kalabileceği için de acildir. Burası keşfedilmemiş bir bölge ve uzmanların emsali andıran herhangi bir şey aramak için Amerikan İç Savaşı’na kadar gitmeleri gerekiyor.

Tüm bu kaosun ortasında, Ortadoğu’da cehennemin kapıları açılırken deneyimli ama yaşlı Joe Biden, elindekilerle elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyor.

Büyük güçlerin yükselişi ve düşüşü yalnızca savaş alanında belirlenmiyor. Çoğu zaman onların kaderi iç siyaset sahnesinde çok önceden yazılmıştır.