Arnavutluk nüfus sayımı sonuçları bölgede gerginliği tırmandırıyor

Arnavutluk’ta 2023 yılında yapılan nüfus sayımı, sadece endişe verici demografik veriler ortaya koymakla kalmadı, aynı zamanda Balkan ülkesinin komşularıyla yeni bir gerginlik dalgasına yol açtı. 

Geçtiğimiz hafta sonu açıklanan rakamlar, ülke nüfusunun 12 yılda yüzde 14 azalarak yaklaşık 2,8 milyondan 2,4 milyona düştüğünü gösterdi. 

Arnavutluk’ta yaşayan azınlık gruplarının temsilcileri, vatandaşların etnik kimliğine ilişkin sonuçları sert bir şekilde eleştirdi. Veriler, azınlıklarının eksik sayıldığını düşünen Yunanistan ve Kuzey Makedonya’da tepkilere yol açtı. Arnavutluk İstatistik Enstitüsü (INSTAT) müdürü, manipülasyon suçlamalarını reddetti.

Nüfus sayımında, etnik olarak Arnavutluk’ta yaklaşık 23.500 Yunan, yaklaşık 2.300 Kuzey Makedonyalı ve 2.500 Ulah ve 7.000 Bulgar’ın yanı sıra diğer azınlıkların yaşadığı bildirildi. Yaklaşık 150.000 vatandaşın etnik kimliği bilinmiyor. 

Yunan Azınlık Demokratik Birliği Omonia, hükümetin Arnavutluk’taki Yunan ve Ortodoks Hıristiyanların sayısıyla ilgili “güvenilir ve kabul edilebilir bir sonuç” üretmediğini savunarak nüfus sayımı sonuçlarına şiddetle karşı çıkıyor.

Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis, Yunanistan’ın sürece ilişkin çekincelerini dile getirdi.

Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “İlk sonuçlar, nüfus sayımı süreciyle ilgili ciddi sorunlara işaret ediyor ve bu da sonuçların kendisini sorgulatıyor” dedi.

Yunanistan’ın seçilmiş Himare Belediye Başkanı ve iktidardaki Yeni Demokrasi Partisi’nden yeni seçilen Avrupa Parlamentosu üyesi Fredi Beleri’nin hapse atılmasıyla birlikte, bu durum Atina-Tiran ilişkilerini daha da kötüleştirecek, Arnavutluk’un AB’ye giden yolunu da etkileyebilir. 

Kuzey Makedonya’daki Yunan azınlığın sayısı yarı yarıya azaldı, yaklaşık 5.500’den 2.300’e düştü.

Başlangıçta INSTAT, Arnavutluk’taki ülkenin azınlığını ifade etmek için “Kuzey Makedonyalı” sıfatını kullandı. Bu, Kuzey Makedonya’nın yeni dışişleri bakanı Timco Mucunski’nin tepkisine yol açtı ve Mucunski, Dubrovnik Forumu’nda Arnavut mevkidaşıyla bu konuyu ele aldı. Sıfat daha sonra “Makedonyalı” olarak değiştirildi.

Arnavutluk’taki Kuzey Makedonya azınlığını temsil eden bir siyasi parti olan MAEI, nüfus sayımı sonuçlarına itiraz ederek, Arnavutluk’ta yaşayan azınlık nüfusunun 100.000’i aştığını ve “çoğunlukla Mala Prespa, Golloborda ve Gora’da yoğunlaştığını” savunuyor.

Bu, yaklaşık 7.000’e yükselen Bulgar sayısıyla kıyaslandığında ortaya çıkıyor. Bu azınlık, önceki Arnavut nüfus sayımlarında hiç mevcut değildi, çünkü Avrupa Parlamentosu’nun “Prespa, Golloborda ve Gora bölgelerinde” yaşayan Bulgarların haklarını “yasaya koyma” önerisinin ardından ancak 2017’de tanındı.

MAEI, Bulgar temsilcilerinin nüfus sayımı sırasında bu bölgeleri ziyaret ederek bölge sakinlerini “Bulgar pasaportu karşılığında kendilerini Bulgar olarak ilan etmeye” teşvik ettiğini iddia ediyor. Arnavutluk ve Kuzey Makedonya AB üyesi değil.

Nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasının ardından Bulgaristan’ın Tiran Büyükelçisi, Arnavutluk’u bölgede “Bulgaristan’ın en dost ülkesi” olarak nitelendirdi. 

MAEI Başkanı Vasil Sterjovski, Arnavutluk’taki azınlık temsilcilerinin “yeni bir nüfus sayımı talep edecekleri ortak bir bildiri hazırladıklarını” duyurdu.